Tasarım Davası Nedir?

Tasarım Davası

Tasarım, kullanıcı bakışını ve ihtiyacını dikkate alarak ürün geliştirmektir. Günümüzde üreticiler, tüketici ihtiyaçlarına cevap veren, ergonomik ve estetik niteliğe sahip tasarımlar için çalışmaktadırlar.

Tüketiciler bir ürünü seçerken marka, kalite ve fiyatın yanında ayrıca tasarımına da dikkat etmektedirler. Kullanımı kolay, göze hitap eden ve rahatlık sağlayan tasarımlar tüketiciler tarafından tercih edilmektedir. Bu tür tasarımın maddi getirisi de yüksek olmaktadır.

Maddi getirisi yüksek olan tasarımların taklit edilmesi, sahipliği konusunda ihtilaf yaşanması kaçınılmazdır!

Tescilli tasarımlar SMK (Sınai Mülkiyet Kanunu) kapsamında kuvvetli bir korumaya sahiptirler. SMK tescilsiz tasarımlara da bir kısım haklar tanımıştır fakat bu haklar tescilli tasarımlardaki kadar kuvvetli değildir.

Tasarım, model, desen, çizim … vb ihtilaflarından kaynaklı tüm davalar Endüstriyel Tasarım Davası genel adı altında toplanırlar.

Tasarım Davalarında öncelikle SMK (Sınai Mülkiyet Kanunu) , TTK  (Türk Ticaret Kanunu) ve FSEK (Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu) hükümleri ile uluslararası sözleşmeler, içtihatlar dikkate alınır.

Tasarım mevzuatı son derece yaygın ve kapsamlı olup güncel değişikliklerin takibi önem arz eder. Ayrıca tescil süreci ile ürün hakkında bilgi gerektirir.

Tasarım ihtilaflarının başlıcaları; TÜRKPATENT nezdinde tescil ve itirazlar, tasarım ihlali / tecavüzü ve zararın tazmini davası, taklit ürünlerin üretiminin engellenmesi ve üretilenlerin imhası davası, tasarım hükümsüzlük davası, kurum kararlarının iptali davası, delil tespit davası, gümrüklerde el koyma için hukuki işlemler…vb farklı dava ve hukuksal işlemler bulunmaktadır…

 

Tasarım İhlali / Tecavüzü ve Zararın Tazmini Davası:

Tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller SMK 59. maddede düzenlenmiştir, tasarım ihlalinin ciddi yaptırımları vardır!

Tasarım tescil sahibi tarafından ürüne ihlal yapan aleyhine açılan bu davada, tecavüzün tespiti, engellenmesiyle birlikte zararın tazmini de talep edilebilir. 

 

Tasarım Hükümsüzlük Davası:

Tasarım tescili için SMK 56. maddede yenilik ve ayırt edicilik şartı aranılmaktadır.  TÜRKPATENT tasarım başvurularında resen yenilik araştırması yapar fakat yapılan araştırma son derece yüzeysel kaldığı için çoğu zaman yenilik unsuru olmayan tasarımlar tescil edilir.

Bir tasarım yenilik unsuru taşımasa da tescilli olduğu sürece SMK kapsamında korunur. Yenilik unsuru taşımamasına rağmen tescil edilmiş tasarım sahipleri tarafından açılan “Tasarım ihlali ve tazminat davaları” karşısında dava konusu tasarımın yenilik unsuru taşımadığı savunması hukuken anlam taşımaz! Bu durumda yapılması gereken “Tasarım hükümsüzlük davası” açarak yenilik unsuru taşımayan tasarımın tescilinin hükümsüz kılınmasıdır.